2 mln złotych na wypas kulturowy owiec od Województwa Małopolskiego.

Wiosenne Święto Bacowskie – Redyk to początek sezonu pasterskiego w Małopolsce. Tradycją stało się już, że bacowie przybywają, aby pokłonić się Ludźmierskiej Pani. Po Mszy Świętej nastąpiło uroczyste poświęcenie kierdla owiec oraz ognia i drewnianych szczap, które górale biorą ze sobą na bacówki. Msza Święta w Sanktuarium Matki Bożej Ludźmierskiej to wspólna modlitwa baców o pomyślny sezon pasterski – m.in. o dobrą pogodę, ochronę owiec przed chorobami i wilkami oraz o dużą ilość mleka, z którego rokrocznie wytwarzane są tradycyjne oscypki, bundz i żętyca.

Jednocześnie podczas uroczystości wicemarszałek Województwa Małopolskiego Witold Kozłowski przekazał symboliczny czek na kwotę blisko 2 mln złotych na dofinansowanie wypasu kulturowego owiec.

Chcę w imieniu władz Województwa Małopolskiego pozdrowić wszystkich tu zebranych, szczególnie baców, którzy właśnie zgodnie z wielowiekową tradycją rozpoczynają sezon pasterski. Przy tej okazji przekazuję Związkowi Podhalan czek na realizację Małopolskiego Kulturowego Wypasu, dużego programu, który wspólnie realizujemy. To jest wsparcie dla tych wszystkich baców, którzy rokrocznie wychodzą na hale z owcami. Dzięki wypasowi liczne polany i tereny są koszone przez te, nazwijmy to, naturalne kosiarki. Przekazane środki to duże wsparcie, przyjmowane z radością przez tę społeczność, które na pewno bardzo się przydadzą

– mówił wicemarszałek Województwa Małopolskiego Witold Kozłowski.

Warto przypomnieć, że Samorząd Województwa Małopolskiego wspiera ochronę bioróżnorodności oraz krajobrazu przyrodniczego i kulturowego gór. Przykładem takich działań jest m.in. czynna ochrona przyrody poprzez prowadzenie wypasu kulturowego owiec. Gospodarka pasterska zapobiega procesowi zaniku polan reglowych, na których znajdują się siedliska rzadkich roślin. Zachowanie wypasu owiec w Małopolsce jest ważne również ze względu na wielowiekowe tradycje lokalnej ludności. Krajobraz Karpat, ukształtowany ekstensywnymi metodami gospodarowania oraz wypasu, rodzime rasy zwierząt, zabytki architektury, stroje, zdobnictwo, obyczaje, muzyka i instrumenty są regionalnym dziedzictwem Małopolan.

Należy również pamiętać, że produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak oscypek, jagnięcina podhalańska, bryndza podhalańska i redykołka – czyli produkty regionalne zarejestrowane w Unii Europejskiej – są jedną z wizytówek całej Małopolski.

Jeszcze kilka lat temu pasterstwo w naszym regionie było poważnie zagrożone – zmniejszała się liczba baców i juhasów, jak również spadało pogłowie owiec. Jednak od kilku lat, dzięki wsparciu wicemarszałka Witolda Kozłowskiego i całego Zarządu Województwa Małopolskiego, udało się temu zapobiec. Obecnie udaje się chronić tatrzańskie polany przed samorzutnym zalesieniem, a co równie ważne – zwiększa się liczba owiec w stadach.

Jesteśmy za tę pomoc ogromnie wdzięczni, nie tylko zresztą na Podhalu. Na hale wychodzą szczuplutkie owieczki, a po zakończeniu sezonu będą zupełnie inaczej wyglądać – wypasione i zadbane. Marszałek Witold Kozłowski zawsze dotrzymuje słowa, przyjechał do nas dzisiaj do Ludźmierza, aby wspólnie świętować z nami. Słoneczną pogodę zamówił, więc nie pozostaje nic innego, jak dziękować Marszałkowi i Panu Bogu

– mówił radny wojewódzki Jan Piczura.

W kolejnej, czwartej edycji otwartego konkursu ofert złożono 10 ofert na realizację wypasu kulturowego. Samorząd Województwa Małopolskiego udzielił dotacji celowej Związkowi Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II w łącznej wysokości blisko 2 mln złotych. Są to środki przeznaczone na dofinansowanie wypasu kulturowego owiec na terenie 10 regionów Województwa Małopolskiego.

W ramach konkursu zlecane są zadania polegające na prowadzeniu wypasu owiec przy zaangażowaniu minimum jednej osoby – bacy na każdy z 91 obszarów wypasowych – posiadającej doświadczenie w wypasie owiec przez minimum jeden okres wypasu oraz dysponującej owcami w ilości 5–10 sztuk na 1 ha powierzchni wypasowej regionu. Obszar realizacji zadań obejmuje regiony: Babiej Góry, Orawy, Gorców, Spiszu, Pienin i Małych Pienin, Podhala nowotarskiego, podtatrzańskiego, nowosądeckiego, gorlickiego i limanowskiego.

W tegorocznej edycji konkursu wsparcie finansowe trafi zatem do około 100 baców, a liczba owiec zgłoszonych do wypasu to niemal 20 000 sztuk. Łączne wsparcie wypasu kulturowego owiec z budżetu Samorządu Województwa Małopolskiego w ramach trzech edycji w latach 2022–2024 wynosi już prawie 5,9 mln złotych.